“Compact” a Genel Bakış

“Compact”, kamu kurumları ve gönüllü kuruluşlar arasında güçlü ve etkili ortaklıkları teşvik etmeyi amaçlayan gönüllü bir sözleşmedir. İlkeleri, hükümet adına fon dağıtan kamu kurumları ile gönüllü kuruluşlar arasındaki tüm ilişkilere uygulanır. 1996’da gönüllü sektörün toplumsal katkısının güçlendirilmesi gereği üzerine İngiltere’de 20.000 gönüllü kuruluşun (STK) katılımı ile kamu – sivil toplum iş birliği prensiplerinin çerçevesini çizen bir mutabakat zaptı niteliğindeki ilk taslak Compact hazırlandı. 2008 yılında bir Bakan gönüllü sektörden (sivil toplum sektörü) sorumlu olarak atandı. 2010’da 12 haftalık danışma sürecinden sonra Compact yenilendi ve yeni mutabakat zaptı kapsamında politika geliştirme süreçlerine katılım, gönüllü sektöre kaynak aktarımı, sivil toplumun finansal sürdürülebilirliğini sağlama ve eşitlik konusundaki önlemlere yer verildi.  Yenileme sürecine 1500 gönüllü kuruluş katıldı.  Yine 2010 yılında 2006’da kurulmuş olan Gönüllü Sektör Bakanlığı “Hükümet Sivil Toplum Dairesine” dönüştürüldü.

Her hükümet departmanı, “Compact” ilkelerine imza atmıştır. “Compact”, her iki sektör (gönüllü kuruluşlar ve kamu kurumları) için de faydalı olacak ve iyi bir ortaklık çalışması için çerçeve oluşturacak şekilde tasarlanmıştır. İngiltere’deki birçok yerel bölgenin de yerel bir “Compact”ı vardır. Yerel “Compact”lar, gönüllü kuruluşlar ve yerel kamu kurumları (Belediyeler, polis ve itfaiye hizmetleri, sağlık komisyonları gibi) arasındaki ortaklıkları kapsar. Ulusal Sözleşme’nin prensiplerini alırlar ve yerel koşulları yansıtacak şekilde yeniden yorumlarlar.

“Compact”, her iki sektörün de izleyeceği beş ilkeyi özetlemektedir. Her bir ilke altında, her iki sektörün de yerine getirmeyi taahhüt ettiği hususlar bulunmaktadır.

“Compact” ilkeleri şunlardır:

1. Güçlü, çeşitli ve bağımsız bir sivil toplum
2. Politikaların, programların ve kamu hizmetlerinin etkili ve şeffaf tasarımı ve geliştirilmesi
3. Duyarlı ve kaliteli programlar ve hizmetler
4. Programlar ve servislerdeki değişiklikleri yönetmek için açık düzenlemeler
5. Eşit ve adil bir toplum

Anlaşmaya ayrıca, uyuşmazlık çözümü, iç şikayetler prosedürleri ve ombudsman işlevleri de dahil olmak üzere ulusal ve yerel düzeyde atılması gereken adımları özetleyen bir “Hesap Verebilirlik ve Şeffaflık Kılavuzu” da eşlik etmektedir.

Neden “Compact” kullanılıyor?

“Compact”, toplumda önemli sonuçlar elde etmek için İngiltere genelinde kullanılmaktadır. Ulusal düzeyde, hükümet yetkililerinin sivil toplumun nasıl işlediğini, hangi sorunlarla karşılaştığını ve kamunun gönüllü kuruluşların katılımlarının nasıl sağlanacağını daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, pek çok hükümet politikası (örn. yeni yasa önerileri) “Compact” prensiplerine göre yinelemektedir. Compact ayrıca, hükümete gönüllü kuruluşlar ile açık bir şekilde tanımlanmış ve anlamlı istişareler yürütmek için standartlar belirlemektedir. Compact, sivil toplumun bağımsızlığının korunması, kamu hizmetlerinin tasarımı ve politikaların uygulanmasında gönüllü kuruluşların katılımlarının sağlanması ve mümkün olan en adil şekilde kuruluşlara fon sağlanması gibi ilkeler üzerinden geliştirilmiştir.

Compact’ın uygulamasını kim yürütüyor?

“Yoğun Ses” (“Compact Voice”), Compact’ın hayata geçmesinde gönüllü sektörün sesidir. Yoğun Ses (http://www.compactvoice.org.uk), Ulusal Gönüllü Kuruluşlar Konseyine bağlı bir gönüllü kuruluştur ve gönüllü kuruluşların kamu kurumlarıyla ortaklaşa çalışmasını desteklemek için çalışır.

Hükümet Ofisi (Cabinet Office) altında oluşturulan Sivil Toplum Dairesi (https://www.gov.uk/government/organisations/office-for-civil-society),

Compact’ın hükümet birimleri arasında nasıl uygulandığını denetler. Her kamu kurumunda, Compact’ın nasıl uygulandığını denetlemekten sorumlu bir ‘Compact lideri’ (irtibat kişisi) vardır. Yoğun Ses ve Kabine Dairesi, Compact liderinin takip edeceği ve o departmana ait ayrı hedefleri içeren yıllık Ortak Eylem Planı‘nı hazırlar ve uygularlar. Sektörün karşılaştığı kilit konuları tartışmak üzere Compact liderleri, Yoğun Ses ve Kabine Ofisi üç ayda bir toplanmaktadır.

Yoğun Ses: Gönüllü kuruluş (STK)

Hükümet Sivil Toplum Dairesi: kamu kurumu

Yoğun Ses, gönüllü kuruluş temsilcilerinden oluşan 8 kişilik bir yönetim kurulu ve 3 kişiden oluşan sabit ofis personeline sahiptir. Yönetim kurulu 20.000’den fazla gönüllü kuruluş üyesini temsil etmektedir.

Hükümet Sivil Toplum Dairesi, Hükümet Ofisi (Başbakan ve Bakanlar Kurulunu destekleyen kurumsal yapı) altında faaliyet göstermektedir.  Dijital Konular, Kültür, Medya ve Spor Müdürlüğü altında faaliyet göstermektedir. Birimin 100’ün üzerinde çalışanı vardır.

• Kamu ve gönüllü sektörler arasındaki ortaklıkları geliştirmek için İngiltere genelinde en iyi uygulamaları paylaşmak;
• Sivil Toplumla ilgili konularda bilgi ve pratik kaynaklar sağlamak;
• Yerel Compact’ları yenilemek veya yenilemek için yerel paydaşların desteklemek;
• Düzenli olarak hükümetle bir araya gelerek, sektörün karşı karşıya olduğu önemli meseleleri vurgulamak ve hükümet yetkililerini gönüllü kuruluşlarla güçlü ve yararlı ortaklıklar kurmasını desteklemek.

Hükümet Sivil Toplum Dairesi:

• Gönüllü kuruluşların kurulmasını ve faaliyetlerini kolaylaştırmak;
• Gönüllü sektörün bağımsızlığını ve gücünü garantileyen önlemleri almak;
• Gönüllü kuruluşların bağımsızlıklarını zedelemeyecek ortaklıklar kurmak;
• Araştırma, bilgi ve uzmanlık sağlamak;
• İstişare süreçlerinin yaygınlaşmasını ve yürütülmesini sağlamak;
• Gönüllü kuruluşların hükümetle çalışmalarını kolaylaştırmaktır.